چراغ الکلی شیشه ای یا چراغ الکلی آزمایشگاهی یک حرارت دهنده بدون تنظیم شعله میباشد که سوخت اصلی آن الکل سفید (اتانول) و گاها با الکل زرد کار میکند.
چراغ الکلی ابزاری پرکاربرد در آزمایشگاه است که از حرارت آن برای استریل نمودن ابزار های آزمایشگاهی و معمولا قطعات فلزی استفاده میشود. از چراغ الکلی در آزمایشگاه ها ، دندان پزشکی ها ، مراکز بهداشتی و درمانی میتوان استفاده نمود.
مشخصات چراغ الکلی
جنس بدنه: شیشه
حجم مخزن: حدود ۱۷۵ سی سی
ارتفاع با درب: حدود ۱۰ سانتیمتر
قطر مخزن شیشه ای: حدود ۸ سانتیمتر
طول فتیله: حدود ۱۱ سانتیمتر (فتیله همراه آن)
وزن با مخزن خالی و با درب: ۳۰۰ گرم
وزن با مخزن خالی و بدون درب: ۲۴۰ گرم
نحوه کار با چراغ الکلی
برای کار با چراغ الکلی ابتدا درب آنرا برداشته و بخش بالایی که فتیله روی آن نصب شده را به حالت عمودی بالا میکشیم تا بخش فلزی و فتیله خارج شده یا انتهای فتیله داخل مخزن باشد ، بدین شکل به مخزن شیشه ای آن دسترسی پیدا میکنیم. معمولا مخزن را با الکل سفید پر نموده و بخش فلزی و فتیله که به آن متصل است را مجدد روی مخزن قرار میدهند (فتیله بطور کامل داخل مخزن فرو رفته و فتیله و بخش فلزی در جای خود قرار گیرند.)
حدودا دو تا سه ساعت به فتیله فرصت میدهند تا خوب به الکل آغشته شود. (اصطلاحاً خیس بخورد) دقت شود که ارتفاع فتیله با دست تنظیم میشود و پیش از سوزاندن بایستی ارتفاع مناسبی از فتیله را بالا یا به داخل مخزن هدایت کرد. (معمولا یک سانت بیرون باشد ، کافی ست)
حال میتوانید با کبریت یا فندک فتیله را آتش زده و از حرارت آن برای امور مورد نیاز بهره برد.
نکته در مورد سوخت چراغ الکلی آزمایشگاهی
در مورد سوخت چراغ الکلی حتما به دو نکته مهم توجه نمائید
اول: هر چقدر الکل خالص تر باشد ، سوختن بهتر و روان تر صورت میگیرد پس حتما از بالاترین خلوص اتانول استفاده نمائید بعنوان مثال الکل ۹۹.۹۸ بهتر از الکل ۹۶ درصد خواهد سوخت و قیمت الکل خالص تر همیشه گرانتر است. الکل ۷۰ درصد مناسب سوختن نیست!
اگر مداوم از چراغ الکلی استفاده میکنید بهتر است برای صرفه جویی ، از الکل ۹۶ درصد بجای ۹۹.۹۸ درصد استفاده کنید که در بازار بصورت دبه های ۳ ، ۴ و ۲۰ لیتری براحتی یافت میشود.
دوم : الکل سفید سوختی مناسب تر از الکل زرد است و اگر در آزمایشگاه قصد استفاده دارید ، طبیعتاً ارجحیت با الکل سفید است. چون دود حاصل از سوخت در الکل سفید کمتر بوده و از بابت تنفس در محیط بسته آزمایشگاهی ، این مورد بایست از جهت حفظ سلامتی مورد توجه قرار گیرد.
نکته نهایی ایمنی سوخت چراغ الکلی:
الکل سفید یا همان اتانول ، حاصل از تخمیر گلوکز (Glucose) میباشد و بسیار فرار میباشد اگر به پوست دست برخورد کند باعث خشکی پوست میشود و استنشاق بخار آن ، توسط ریه به جذب در سیستم گردش خون منتقل شده و حالتی مشابه مستی برای شخص ایجاد میکند (البته در صورتی که مدت طولانی در معرض تبخیر و استشاق آن قرار بگیرید) که بسته به جثه هر فرد تاثیر آن متفاوت است.
الکل زرد که به آن متانول یا الکل چوب میگویند حاصل از تخمیر سلولز (چوب) میباشد که سمی بوده و حتی از طریق پوست دست نیز میتواند جذب بدن شود. اتانول و متانول هر دو بی رنگ و مانند آب شفاف هستند که در کارخانه ها به متانول ، رنگ زرد اضافه میکنند تا از اتانول تمیز داده شود و عموم مردم ، آنرا الکل زرد مینامند. بایستی توجه کنید که تنفس و یا برخورد آن با پوست دست میتواند خطرناک باشد (بسته به جثه هر فرد و میزان در معرض قرار گرفتن ، تاثیر آن متفاوت خواهد بود).
در صورت تماس سوخت چراغ الکلی با دست حتما سریعا دست خود را بشوئید و توصیه میشود با دستکش به پر نمودن مخزن چراغ الکلی اقدام نمائید و حتما درب مخزن الکل را ببندید چون فرار است میتواند براحتی تبخیر شده و محیط اتاق یا آزمایشگاه را آلوده کند و مشکلات استنشاق آن نیز در دو پاراگراف بالا توضیح داده شده.
نکته در مورد فتیله (فیتیله) چراغ الکلی شیشه ای
در مورد فتیله دقت شود که اولا هنگام تعویض فتیله به قطر آن (ضخامت آن) توجه کنید چون برخی از فتیله ها نازک تر و برخی قطور تر هستند. اگر فتیله نازکتر از دهانه آن ، تهیه کنید با خیس شده به درون مخزن فرو رفته و مشکل ساز میشود.
در مورد تنظیم ارتفاع هم دقت کنید که همیشه کمتر از یک سانت یا نهایتا یک سانت فتیله را تنظیم کنید چون اگر ارتفاع زیاد باشد ناگهان شعله بسیار بلندی ایجاد میشود که هم کنترل آن سخت بوده و با اینکار بخش بزرگی از فتیله شما نابود شده و از بین میرود.
حتما دقت کنید که فتیله نو بایستی در الکل خیس بخورد بنابراین حتما بین ۲ تا ۳ ساعت به فتیله جدید ، فرصت بدهید تا خوب با الکل خیس بخورد.
برای خاموش نمودن چراغ الکلی آزمایشگاهی ، کافیست درب شیشه ای را روی بخش فتیله قرار دهید تا با نرسیدن اکسیژن به آن ، سوختن متوقف شده و به اصطلاح شعله ، خفه شود.
هنگام کار با هر وسیله آتش زا ، توجه کنید که دور و بر آن از مواد قابل اشتعال خالی باشد و همیشه کپسول آتش نشانی یا شیر آب (دستکم یک پارچ آب) برای کنترل شرایط اضطراری در اختیارتان باشد. نیلوکالا برای شما سلامتی و کامیابی آرزومند است.